Thị trường lao động Việt Nam đang trải qua một giai đoạn phục hồi tương đối nhanh chóng, nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều thách thức khi hàng loạt doanh nghiệp xuất nhập khẩu phải giảm giờ làm và chấm dứt hợp đồng lao động trước Tết Nguyên Đán. Vậy, những giải pháp nào có thể hỗ trợ người lao động trong bối cảnh khó khăn này? Hãy cùng Lao Động Trẻ Cần Thơ tìm hiểu ngay tại bài viết dưới đây.
Thị trường lao động phục hồi nhưng gặp khó khăn
Theo Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, thị trường lao động đã ghi nhận sự phục hồi mạnh mẽ trong năm 2022 với 125,8 nghìn doanh nghiệp mới đăng ký thành lập và tổng số lao động tăng 34,3% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố tác động từ bên ngoài như xung đột Nga – Ukraine và lạm phát gia tăng, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, đã phải giảm giờ làm hoặc ngưng hợp đồng lao động.
Tại TP.HCM, hơn 26 doanh nghiệp đã thông báo cho gần 3.000 lao động nghỉ việc, chiếm gần 20% tổng số lao động của các doanh nghiệp này. Nhiều công ty lớn như Công ty TNHH PouYuen Việt Nam và Công ty TNHH Việt Nam Samho cũng đã đưa ra những kế hoạch cắt giảm lao động đáng kể trong thời gian tới.
Tình hình cắt giảm lao động theo khu vực
TP.HCM
Tại TP.HCM, Công ty TNHH PouYuen Việt Nam, với khoảng 50.000 lao động, sẽ cho 20.000 nhân viên nghỉ việc luân phiên từ ngày 1/12/2022 đến 28/2/2023. Trong khi đó, Công ty TNHH Tỷ Hùng dự kiến chấm dứt hợp đồng với 1.185 lao động từ 1/12. Các doanh nghiệp ngành da giày cũng chịu áp lực tương tự với việc giảm đơn hàng và không tổ chức tăng ca.
Bình Dương
Báo cáo từ Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Bình Dương cho biết, hầu hết các doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa vẫn ổn định, tuy nhiên các doanh nghiệp lớn trong ngành gỗ và dệt may đang gặp khó khăn và phải giảm giờ làm, thậm chí cắt giảm lao động.
Đồng Nai
Tại Đồng Nai, khoảng 30.000 lao động đã bị chấm dứt hợp đồng trong vòng 5 tháng qua, đặc biệt là từ các doanh nghiệp sản xuất gỗ. Công ty TNHH Timber đã tạm hoãn hợp đồng với 853 lao động thuộc số 3.466 lao động của công ty này.
An Giang
Tại An Giang, tình trạng giảm lao động cũng diễn ra mạnh mẽ với ước tính hơn 4.000 lao động sẽ bị ảnh hưởng trong vòng ba tháng tới, chủ yếu trong ngành dệt may và da giày.
Nguyên nhân khiến lao động thất nghiệp
Cục Việc làm đánh giá rằng tình trạng cắt giảm lao động, giảm giờ làm và nghỉ việc luân phiên chủ yếu xảy ra ở các ngành thâm dụng lao động. Nguyên nhân chính là sự suy giảm đơn hàng do ảnh hưởng của kinh tế toàn cầu, đặc biệt là khi khách hàng chính của doanh nghiệp bị thiệt hại nặng nề.
Nhiều doanh nghiệp đã phải cho lao động nghỉ việc luân phiên để chờ đơn hàng mới, dẫn đến đời sống của người lao động trở nên khó khăn hơn trong tình hình lạm phát hiện nay.
Giải pháp hỗ trợ người lao động
Để ứng phó với tình hình khó khăn này, Cục Việc làm đề xuất thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm đảm bảo an sinh xã hội cho người lao động. Cụ thể:
1. Ổn định kinh tế vĩ mô
Cần phải linh hoạt và đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ và tài khóa để kiểm soát lạm phát, góp phần ổn định kinh tế và hỗ trợ giải quyết việc làm cho người lao động.
2. Tổ chức kết nối cung – cầu
Rà soát tình hình nhu cầu tuyển dụng, đặc biệt là tại các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, để tổ chức các phiên giao dịch việc làm, ưu tiên hình thức trực tuyến giúp người lao động tìm kiếm cơ hội việc làm mới.
3. Hỗ trợ về bảo hiểm xã hội
Cần cải thiện chính sách quan hệ lao động và bảo hiểm thất nghiệp để kịp thời hỗ trợ người lao động trong việc bù đắp chi phí sinh hoạt do mất việc làm.
4. Cho vay giải quyết việc làm
Đề nghị Ngân hàng Chính sách xã hội báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp nguồn vốn cho vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm với tổng kế hoạch lên đến 10.000 tỷ đồng.
Kỳ vọng vào tương lai
Dự báo trong thời gian tới, người lao động sẽ còn phải đối mặt với nhiều rủi ro về việc làm, đặc biệt là trong các lĩnh vực chế biến lương thực, thực phẩm và y tế. Hơn nữa, khu vực công nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp FDI, sẽ tiếp tục chịu áp lực lớn.
Trước mắt, việc triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động sẽ là nhiệm vụ cần thiết để giảm thiểu tác động tiêu cực từ tình hình kinh tế hiện tại.
Mặc dù thị trường lao động đang phục hồi, nhưng nhiều người lao động đã phải chấm dứt hợp đồng trước Tết Nguyên Đán. Chính phủ và các cơ quan liên quan cần thực hiện các biện pháp hỗ trợ hiệu quả để bảo vệ an sinh xã hội cho người lao động trong bối cảnh khó khăn này.