Trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ vẫn giữ được đà tăng trưởng, ngày càng nhiều dấu hiệu cho thấy tầng lớp giàu có đang phải đối mặt với cuộc suy thoái nghiêm trọng. Mặc dù số liệu từ Bộ Thương mại Mỹ cho thấy GDP của quý 1 năm nay đã tăng 2%, so với con số 1,3% trước đó, những người thuộc nhóm thu nhập cao lại đang cảm nhận rõ rệt sự khó khăn trong việc duy trì mức sống. Hãy cùng Lao Động Trẻ Cần Thơ phân tích chi tiết.
Tình Hình Kinh Tế Chung Vẫn Khả Quan
Kinh tế Mỹ hiện đang trong giai đoạn phát triển ổn định, với mức tăng trưởng đáng kể và lượng công việc mới được tạo ra. Dẫu vậy, lạm phát cao và chính sách tăng lãi suất liên tiếp từ Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đang gây áp lực lên nhiều gia đình, đặc biệt là những hộ gia đình có thu nhập cao. Trên thực tế, cuộc khủng hoảng này lại dường như tập trung vào nhóm người có thu nhập khá trở lên, khiến họ không chỉ bị ảnh hưởng bởi sa thải mà còn bởi tình trạng giảm sút thu nhập.
Sa Thải Nhân Sự: Ai Bị Ảnh Hưởng Nhiều Nhất?
Không giống như những gì người ta thường nghĩ, những người có thu nhập thấp không phải là nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trong các đợt sa thải gần đây. Theo dữ liệu từ công ty Challenger, Gray and Christmas, khoảng 1/3 số người mất việc đầu năm nay thuộc về lĩnh vực công nghệ, với lương trung bình của nhân viên ở những công ty như Meta Platforms đạt tới 296.320 USD trong năm 2022.
Các vụ sa thải cũng thường xảy ra tại những bộ phận có kỹ năng chuyên môn cao. Chẳng hạn, Ford Motor đã công bố kế hoạch sa thải tập trung vào các kỹ sư, điều này cho thấy rằng những công việc có giá trị cao hơn đang gặp khó khăn. Mặc dù tổng số sa thải trên toàn nền kinh tế vẫn thấp, nhưng số lượng việc làm mới chủ yếu đến từ các vị trí có thu nhập thấp hơn.
Theo Bộ Lao động Mỹ, lực lượng lao động hiện tại đã vượt qua mức trước đại dịch, nhưng số người nhận trợ cấp thất nghiệp lại giảm. Một nghiên cứu từ Bank of America Institute chỉ ra rằng ở 30 bang có chính sách gửi thẳng trợ cấp thất nghiệp vào tài khoản, số người nhận trợ cấp trong các hộ gia đình có thu nhập từ 125.000 USD/năm trở lên đã tăng 40% trong tháng 4 năm nay, so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng chú ý, tốc độ tăng này lớn gấp 5 lần so với nhóm thu nhập dưới 50.000 USD/năm.
Xu Hướng Giảm Thu Nhập
Mặc dù thị trường lao động vẫn thắt chặt, những người thuộc tầng lớp cao hơn đang gặp khó khăn trong việc duy trì mức thu nhập như trước đây. Theo dữ liệu từ Cục Dự trữ Liên bang Atlanta, tiền lương bình quân trong nhóm 25% thu nhập thấp nhất đã tăng 6,8% trong tháng 5 so với năm ngoái, trong khi mức tăng đối với nhóm 25% thu nhập cao nhất chỉ là 5,6%.
Bên cạnh mức lương, những khoản thưởng cũng đóng vai trò quan trọng trong thu nhập của tầng lớp giàu có. Tuy nhiên, theo báo cáo từ bang New York, tiền thưởng trung bình của các nhân viên làm việc trong lĩnh vực chứng khoán tại thành phố New York đạt 176.700 USD trong năm 2022, giảm 26% so với năm trước. Nếu tính toán cả lạm phát, số tiền thưởng thực tế còn thấp hơn so với thời điểm trước đại dịch.
Thay Đổi Hành Vi Tiêu Dùng
Sự sụt giảm thu nhập có thể đã tác động rõ rệt đến thói quen chi tiêu của tầng lớp khá giả. Ngân hàng Bank of America Institute ghi nhận rằng chi tiêu bằng thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ cho các mặt hàng không thiết yếu của những hộ gia đình có thu nhập cao đã giảm trong tháng 4 năm nay so với cùng kỳ năm ngoái. Ngược lại, nhóm thu nhập thấp hơn lại có xu hướng tăng chi tiêu.
Phát hiện này được củng cố bởi báo cáo từ Walmart, cho biết công ty này đang thu hút ngày càng nhiều khách hàng có thu nhập cao, trong khi chi tiêu cho các mặt hàng xa xỉ của nhóm khách hàng mua sắm theo cảm hứng đã chậm lại. David Tinsley, chuyên gia kinh tế cấp cao của Bank of America Institute, nhấn mạnh rằng sự thay đổi này là một vấn đề cần phải xem xét nghiêm túc vì nhóm 40% hộ gia đình có thu nhập cao nhất chiếm hơn 60% tổng tiêu dùng ở Mỹ.
Tác Động Đến Nền Kinh Tế
Mặc dù một cuộc suy thoái toàn diện có thể chưa xảy ra ở Mỹ, nhưng cuộc khủng hoảng tài chính đang diễn ra trong tầng lớp giàu có có thể đặt ra những thách thức lớn cho nền kinh tế quốc gia. Wall Street Journal cảnh báo rằng sức mua của tầng lớp này có vai trò rất quan trọng đối với sự phục hồi kinh tế.
Trong khi nền kinh tế Mỹ vẫn phát triển, tầng lớp giàu có đang chịu nhiều áp lực hơn bao giờ hết, từ việc sa thải đến giảm thu nhập và thay đổi thói quen tiêu dùng. Sự chuyển biến này không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn có thể tạo ra những hệ lụy lâu dài cho nền kinh tế nói chung.