Mỗi năm, Việt Nam đón nhận khoảng 7.000 lao động trở về từ Nhật Bản và Hàn Quốc. Nhiều người trong số họ đã thành công trong việc khởi nghiệp, nhưng không ít người gặp khó khăn trong việc thích ứng với thị trường lao động trong nước. Hãy cùng Lao Động Trẻ Cần Thơ tìm hiểu tình hình cụ thể.
Tình hình lao động hồi hương
Tại Hội chợ việc làm cho lao động hồi hương diễn ra vào ngày 8/11, ông Đặng Huy Hồng, Giám đốc Trung tâm Lao động ngoài nước thuộc Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, chia sẻ rằng trong vòng 20 năm qua, gần 150.000 lao động Việt Nam đã đi làm việc ở nước ngoài. Trong số đó, có 140.000 người làm việc tại Hàn Quốc thông qua Chương trình EPS và 9.000 người theo chương trình IM Japan. Ông Hồng đánh giá đây là nguồn lực tiềm năng, khi nhiều lao động có khả năng ngoại ngữ, kỹ năng nghề nghiệp tốt và tài chính ổn định, qua đó trở thành cầu nối văn hóa giữa Việt Nam và các quốc gia này.
Khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm
Mặc dù có nhiều lao động đã tìm được việc làm tại các doanh nghiệp FDI (đầu tư trực tiếp nước ngoài) Nhật Bản và Hàn Quốc, một số khác lại gặp khó khăn do không phù hợp với mức lương hoặc kỹ năng yêu cầu. Không có thống kê chính thức nào về tỷ lệ lao động hồi hương tìm được việc làm, nhưng qua các phiên kết nối việc làm, có thể thấy nhiều lao động vẫn đang trong quá trình tìm kiếm cơ hội.
Chị Ngô Thị Út Luân, 38 tuổi, là một ví dụ điển hình. Sau nhiều năm làm việc tại Hàn Quốc, chị hiện là chủ doanh nghiệp tại TP HCM. Chị cho biết, những người hồi hương thường gặp khó khăn trong việc điều chỉnh tâm lý và mức lương, bởi họ đã quen với môi trường làm việc công nghệ cao ở nước ngoài. “Doanh nghiệp trong nước chưa đầu tư công nghệ hiện đại, khó có thể trả lương cao, khiến nhiều lao động thất vọng,” chị Luân chia sẻ.
Kinh nghiệm và lời khuyên từ những người đã trải qua
Theo chị Luân, nhiều lao động hồi hương đang loay hoay giữa việc tìm kiếm công việc mới và khởi nghiệp. Việc tìm việc mới không dễ dàng do không phù hợp về chuyên môn, trong khi khởi nghiệp lại cần vốn và kỹ năng quản lý. Chị đã từng tận dụng mọi cơ hội để học tiếng Hàn, tạo dựng mối quan hệ với người bản địa, từ đó mở rộng cơ hội của mình sau khi trở về Việt Nam.
Chị cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc các cấp ngành triển khai các chính sách hỗ trợ cho lao động hết hạn hợp đồng, như đào tạo nghề, cung cấp khoản vay ưu đãi hay quỹ hỗ trợ tài chính, nhằm giúp họ khởi nghiệp hoặc tìm kiếm việc làm.
Hội chợ việc làm kết nối lao động với doanh nghiệp
Hội chợ việc làm tổ chức vào ngày 8/11 đã kết nối lao động hồi hương với 45 doanh nghiệp FDI từ Hàn Quốc và Nhật Bản, với hơn 1.300 vị trí tuyển dụng. Nhu cầu tuyển dụng chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực quản lý sản xuất, phiên dịch, biên dịch, kỹ thuật CNC và sản xuất điện tử.
Trình độ tuyển dụng được chia đều giữa ba bậc học: đại học, trung cấp và phổ thông, với tỷ lệ 30% cho mỗi bậc. Mức lương cho các vị trí tuyển dụng dao động, trong đó chỉ có 15% vị trí có mức lương trên 15 triệu đồng, 26% có mức lương từ 10 đến 15 triệu đồng, phần còn lại nằm dưới ngưỡng 10 triệu đồng hoặc phụ thuộc vào thỏa thuận giữa hai bên.
Tình hình lao động Việt Nam ở nước ngoài
Theo thống kê đến cuối năm 2023, hiện có hơn 650.000 lao động Việt Nam đang làm việc tại hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ. Hàng năm, họ gửi về nước từ 3,5 đến 4 tỷ USD kiều hối. Trong đó, lao động tại Hàn Quốc có thu nhập cao nhất, đạt từ 1.600 đến 2.000 USD, tiếp theo là Nhật Bản với thu nhập từ 1.200 đến 1.500 USD. Các nước như Đài Loan ghi nhận thu nhập từ 800 đến 1.200 USD, trong khi thị trường Trung Đông và Malaysia có mức thấp hơn, từ 600 đến 1.000 USD với lao động có tay nghề, 400 đến 600 USD cho lao động phổ thông.
Việc hồi hương của lao động Việt Nam từ Nhật Bản và Hàn Quốc không chỉ là một xu hướng mà còn đặt ra nhiều thách thức và cơ hội cho cả cá nhân và nền kinh tế đất nước. Sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng cùng với nỗ lực cá nhân sẽ là chìa khóa giúp lao động hồi hương hòa nhập và đóng góp cho sự phát triển của Việt Nam.