Trong nửa đầu năm 2023, thị trường lao động Việt Nam đã ghi nhận sự phục hồi nhất định, tuy nhiên, dự báo cho nửa cuối năm lại không mấy lạc quan. Người lao động sẽ vẫn phải đối mặt với những thách thức về việc làm và thu nhập trong bối cảnh tình hình kinh tế toàn cầu bất ổn. Hãy cùng Lao Động Trẻ Cần Thơ tìm hiểu chi tiết tại bài viết dưới đây.
Tình Hình Thị Trường Lao Động Hiện Tại
Theo ông Phạm Ngọc Toàn, Giám đốc Trung tâm Phân tích và Dự báo chiến lược thuộc Viện Khoa học, Lao động và Xã hội (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội), sự phục hồi của thị trường lao động trong nửa cuối năm 2023 sẽ phụ thuộc nhiều vào kịch bản phát triển kinh tế – xã hội. Ông nhấn mạnh rằng mặc dù có dấu hiệu tích cực từ lĩnh vực dịch vụ, đặc biệt là khi Trung Quốc mở cửa trở lại, nhưng nền kinh tế Việt Nam năm 2023 sẽ còn chịu ảnh hưởng từ các yếu tố địa chính trị toàn cầu, lạm phát và giá cả tăng cao.
Ông Toàn cũng chỉ ra rằng khu vực dịch vụ và xây dựng có triển vọng tốt hơn do Chính phủ đang triển khai các gói đầu tư công. Tuy nhiên, nhu cầu sản xuất hàng hóa của Việt Nam tại các quốc gia khác lại bị hạn chế, điều này đồng nghĩa với việc một số ngành như may mặc, đồ gỗ và các sản phẩm có giá trị xuất khẩu lớn sẽ gặp khó khăn và dẫn đến việc giảm lao động.
Sự Biến Động Của Nhu Cầu Lao Động
Từ góc độ thực tiễn, ông Vũ Quang Thành, Phó giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội, cho biết thành phố đã ghi nhận tình trạng một số doanh nghiệp giảm đơn hàng buộc phải cho lao động nghỉ việc, nhưng vẫn tồn tại một nguồn cầu tuyển dụng rất khả quan. Trong 5 tháng đầu năm 2023, trung tâm này đã tổ chức gần 100 phiên giao dịch việc làm với sự tham gia của hơn 2.800 đơn vị, doanh nghiệp, cung cấp cơ hội việc làm cho hơn 49.523 người lao động. Qua đó, hơn 20.000 người đã được phỏng vấn và hơn 6.800 người đã trúng tuyển.
Tuy nhiên, theo nhận định chung của Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội, thị trường lao động tại thành phố vẫn sẽ gặp nhiều khó khăn trong thời gian tới. Triển vọng phục hồi và phát triển sẽ phụ thuộc vào tình hình phát triển kinh tế – xã hội của Hà Nội.
Nhu cầu sử dụng lao động sẽ có sự phân hóa rõ rệt giữa các ngành nghề. Dự báo nhu cầu tuyển dụng trên địa bàn Hà Nội chủ yếu tập trung vào các vị trí như nhân viên kinh doanh, công nhân lắp ráp linh kiện điện tử, công nhân may, và nhân viên dịch vụ nhà hàng khách sạn. Một số ngành dự kiến sẽ có nhu cầu tuyển dụng tăng cao bao gồm dịch vụ du lịch và lữ hành, bán buôn và bán lẻ, và vận tải kho bãi. Ngược lại, một số ngành nghề như kinh doanh xuất nhập khẩu và sản xuất cao su sẽ gặp tình trạng giảm việc làm do thiếu hụt đơn hàng.
Những Lo Ngại Từ Navigos Group
Navigos Group, một đơn vị cung cấp dịch vụ tuyển dụng nhân sự, đưa ra báo cáo phân tích về tình hình tuyển dụng tại Việt Nam vào cuối tháng 5 vừa qua. Theo họ, thị trường lao động vẫn tiếp tục khó khăn và không có tín hiệu tích cực nào về tình hình kinh tế cả ở thị trường quốc tế lẫn nội địa. Các doanh nghiệp đang trong trạng thái chờ đợi, lo ngại về triển vọng kinh tế thế giới trong năm nay.
Dự báo cho thấy, cho đến khi nền kinh tế toàn cầu phục hồi, các doanh nghiệp sẽ tìm cách cắt giảm chi phí để bảo vệ nhân sự, và có thể thậm chí phải thắt chặt thêm nếu tình hình xấu đi.
Trong một báo cáo khảo sát gần đây từ Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân, có thể xuất hiện làn sóng sa thải người lao động trong những tháng cuối năm 2023 do khó khăn vĩ mô và nội tại của doanh nghiệp. Khoảng 5.200 trong số gần 9.560 doanh nghiệp được khảo sát cho biết họ sẽ cắt giảm trên 5% lao động từ nay đến hết năm 2023.
Phản Hồi Từ Chính Quyền
Tại phiên chất vấn mới đây trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cũng chia sẻ về dự báo tình hình lao động trong thời gian tới. Ông cho biết, việc dự báo thị trường lao động cần căn cứ vào sự phát triển kinh tế – xã hội, song cũng lưu ý rằng tình hình sản xuất, kinh doanh sẽ gặp khó khăn hơn, đặc biệt là đối với các ngành thâm dụng lao động như giày da, dệt may và túi xách xuất khẩu.
Do đó, đời sống, lao động và việc làm sẽ tiếp tục khó khăn, tỷ lệ thất nghiệp có thể gia tăng. Ông cũng bày tỏ lo ngại rằng sau một thời gian dài bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, người lao động sẽ ngày càng khó khăn hơn trong việc duy trì cuộc sống.
Hiện nay, Việt Nam có khoảng 51,2 triệu lao động, trong đó tỷ lệ thất nghiệp chính thức là 297.000 người, cùng với hơn 506.000 lao động giãn việc hoặc mất việc. Ông Dung cho biết tỷ lệ này vẫn nằm trong khả năng kiểm soát.
Trước bối cảnh đầy thách thức này, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh rằng chính phủ sẽ thực hiện nhiều giải pháp nhằm giữ chân người lao động và ổn định đời sống. Trong tình hình hiện tại, việc không chủ quan nhưng cũng không bi quan là rất quan trọng để vượt qua giai đoạn khó khăn này.
Thị trường lao động nửa cuối năm 2023 dự kiến sẽ tiếp tục gặp khó khăn lớn, với nhiều thách thức đối với người lao động về việc làm và thu nhập trong bối cảnh kinh tế toàn cầu bất ổn.